Medycyna Chińska Latem.

Element Ognia

Okres letni w medycynie chińskiej dzielimy na dwie części. Czerwiec – lipiec, okres ten jest przypisany elementowi ognia, natomiast ostatni miesiąc lata i środek roku wg. Kalendarza chińskiego  jest przypisany elementowi ziemi.

Jako, że zaczęliśmy kalendarzowe lato, skupimy się na najgorętszym i najjaśniejszym okresie lata, czyli elementowi ognia.

Lato jest okresem wspaniałego wzrostu. Jest to okres gdzie mamy największy (najczystszy) Yang. Co to oznacza? Oznacza to, że wtedy mamy najbardziej aktywny czas w ciągu roku, jest energia ekspansywna, wznosząca, następuje jasność, twórczość. Możemy zauważyć, że trudniej jest nam przebywać bez ruchu, stąd lubimy podróżować właśnie latem i w tym okresie jesteśmy bardziej towarzyscy.

Dłuższy dzień oznacza, że być może potrzebujemy trochę mniej snu. Nosimy na sobie lżejsze ubranie, które pozwala słońcu dotykać więcej naszej skóry i naturalnie przebywamy dużo więcej na świeżym powietrzu, często na łonie natury.  Aby być w harmonii z atmosferą lata, wstań wcześnie rano i wyjdź na słońcem by się nakarmić i rozwinąć, tak jak czyni to natura.

Ogień następuje po Elemencie Drewnie, które wiązało się z marzeniami, planowaniem i przyszłością. Ogień natomiast oznacza nadejście zaplanowanej przyszłości, punkt w cyklu energii, kiedy spełniają się nadzieje i plany.

Element ten w ciele człowieka powiązany jest z krwią i naczyniami krwionośnymi. Jeżeli przepływ ten jest w równowadze, jesteśmy zdrowi i rozkwitamy. Brak kontroli może objawiać się czerwonymi wykwitami na twarzy i ciele, a niedobór może przejawiać się w postaci zimnych stóp, czy rąk. Stopniowo może pojawić się problem z zwiększonym ciśnieniem, palpitacje serca i obrzęki. Tam gdzie kumuluje się ciepło tkanki schną i umierają, lub pojawia się stany zapalne i zwyrodnieniowe, zaburzenia umysłowe. Wg. Medycyny Wschodnioazjatyckiej wzmacnianie systemu serce-umysł jest tak naprawdę priorytetem leczenia tych i innych chorób degeneracyjnych.

 

Odżywianie latem.

Stosuj mnóstwo letnich owoców i warzyw o jaskrawych (czerwonych) barwach. Latem nie trzeba już długo gotować, więc jest to czas kiedy jemy lekkie posiłki i można dodawać trochę pikantnego smaku. Oczywiście lato jest porą roku kiedy możemy pozwolić sobie na większą ilość surowego pożywienia. Jednak surowe produkty powinny wciąż stanowić dodatek do głównego ciepłego posiłku.

Lato oferuje wielką rozmaitość pokarmów, która powinna znaleźć zastosowanie w sposobie odżywiania. Wraz z potem organizm wydziela również minerały i oleje, a ich utrata może doprowadzić do osłabienia, jeśli składniki te nie zostaną uzupełnione dzięki stosowaniu zróżnicowanej diety. Aby latem czuć się lepiej, pij gorące napoje i bierz ciepłe prysznice, żeby wywołać poty i w ten sposób ochłodzić organizm od wewnątrz. Gorąco lata w połączeniu z zbyt dużą ilością zimnych pokarmów osłabię nasze narządy trawienne (gasi ogień żołądka). Zimno powoduje skurcz, a przez to przytrzymujemy w środku pot i gorąco, a także zakłóca trawienie. Najlepiej unikać lodów i zimnych napojów podczas gorących dni.

A więc jak się schładzać w gorące dni?

Otóż schładzajmy się i nawilżajmy sięgając po produkty o termice ochładzającej, ale spożywajmy je na ciepło. Z napojów bardzo korzystnie będzie działać przegotowana woda z dodatkiem soku z cytrusów lub szczyptą soli, kompoty z letnich owoców, herbaty  z kwiatów i liści zwłaszcza z chryzantemy, rumianku i mięty. W gorące dnie należy spożywać ochładzające pokarmy, takie jak sałaty, rukola, szparagi, kiełki, owoce, ogórki, tofu, karczochy. Natomiast owoce które ochładzają to: jabłka, arbuzy, cytryny, limonki, grejpfruty (świetny owoc, ponieważ ma smak gorzki , a właśnie ten smak jest przypisany do elementu ognia, ma działanie ochładzające oraz przeciwdziała wewnętrznej wilgoci).

Ponadto, szczególną uwagę warto zwrócić na czereśnie, jeżyny, jagody, truskawki, maliny, poziomki, ponieważ one odznaczają się wysoką zawartością przeciwutleniaczy i innych substancji, które ciężko znaleźć w tak dużej ilości w pozostałych produktach (Antyoksydanty, inaczej nazywane przeciwutleniaczami, to związki usuwające z organizmu człowieka nadmiar wolnych rodników. Spowalniają procesy starzenia organizmu oraz zapobiegają rozwojowi chorób określanych jako cywilizacyjne. Do przeciwutleniaczy zaliczmy witaminę A, E i C, karotenoidy (na przykład beta-karoten, zeaksantyna), bioflawonoidy, niektóre składniki mineralne, na przykład cynk i selen, a także związki, takie jak koenzym Q).

Uważa się, że w najcieplejsze dni odpowiedni jest również smak ostry. Na początku smak ten powoduje zwiększenie odczucia ciepła, ale ostatecznie kierują wewnętrzne gorąco ku powierzchni ciała, skąd może zostać rozproszone. Kiedy gorące znajduje się na powierzchni, ciało odzwierciadla panujące latem klimat i dzięki temu zewnętrzne gorąco ma mniejszy wpływ na organizm. Dlatego tego powinnyśmy więcej spożywać w tym okresie czerwonych i zielonych pikantnych papryczek, czerwony pieprz kajeński, świeży imbir, chrzan i czarny pieprz. Należy pamiętać, że smaku ostrego dodajemy do niektórych posiłków, należy zachować umiar, ponieważ jeżeli będziemy używać zbyt dużo takich rozpraszających przypraw możemy doprowadzić do osłabienia i utraty Yang, przez co traci się zdolność do zachowania ciepła i żywotność w chłodniejszych porach roku. Zbyt ciężkostrawna dieta (mięso, jaja, zboża, orzechy) latem może  z kolei powodować ospałość.

 

Element Ognia zarządza sercem i jelitem cienkim oraz osierdziem z potrójnym ogrzewaczem.

 

Serce

W Medycynie Chińskiej serce (organ yin) jest traktowane nie tylko jako narząd ale również pod tym pojęciem mieści się koncepcja serca jako ośrodka umysłowo-emocjonalnego. Zatem serce nie tylko reguluje układ krążenia ale także kontroluje świadomość, ducha, sen, pamięć i mieści w sobie umysł. Dlatego też nakłucie punktów akupunkturą na meridianie serca oddziałuje zarówno na stan fizyczny serca, jak i na umysł.

A więc osoby które mają w harmonii serce są osobami życzliwymi, mają przejrzystość umysłu, dochodzą szybko do błyskotliwych rozwiązań.

Osoby  które mają w nierównowadze ten narząd mają:

– rozproszony i zmącony umysł,

– nadmiar śmiechu lub ich brak

– problemy z mową (jąkanie, gadatliwość, splątana mowa),

– depresja, bezsenność, choroba umysłowa, utrata pamięci, słabe krążenie, niechęć do gorąca.

Liczne badania dotyczące składników odżywczych wykazują, że problemy serca i układu nerwowego są związane z metabolizmem wapnia. Kawa, alkohol, tytoń, sól, cukier, rafinowana mąka, marihuan i inne używki to substancje, które zakłócają wchłanianie wapnia.

 

Jelito cienkie

Partnerem yang Serca jest Jelito Cienkie. Jego zadaniem jest oddzielanie tego, co wartościowe od niewartościowego. Jest odpowiedzialne za dobry stan organizmu. Otrzymuje materiał od innych organów i ma za zadanie przetransformować go, wybrać co zostaje w organizmie a co ma go opuścić. Substancje wartościowe trafiają do Śledziony, która odpowiada za ich transport po całym organizmie, a bezwartościowe do Jelita Grubego i Pęcherza Moczowego. Mowa tutaj o wszystkich poziomach sortowania  fizycznym, umysłowym i duchowym. Tak jak ciało dostaje jedzenie, tak i umysł i duch również otrzymują pożywienie. W dzisiejszych czasach umysł jest nim po prostu zalewany różne style życia, książki, telewizja, podróże. Z tego wszystkiego Jelito Cienkie musi wybrać co dobre, a co niedobre. Bezustannie osłabiająco na tego Urzędnika wpływają telewizja i zakupy. Jelito Cienkie pomaga w osądzaniu rzeczywistości, wspomaga zdolność jasnego myślenia, bycia krytycznym, pomaga w decydowaniu co jest priorytetem. Zaburzenia tego Urzędnika powodują dezorientację i chaos. Człowiek nie tylko ma problemy z dokonaniem wyboru, ale nie potrafi ujrzeć między czym ma wybierać. Nierównowaga Jelita Cienkiego może się także objawiać dążeniem do ekstremalnej czystości: jedzenia, umysłu, powietrza.

 

Osierdzie

Drugim organem yin Elementu Ognia jest Osierdzie, zwane również Ochroną Serca. Jest ono ochroniarzem cesarza, decyduje kto może się do niego zbliżyć. Osierdzie działa jak drzwi, które w różnym stopniu otwierają się na różne sytuacje.  Rozmowa z koleżanką z pracy wymaga innej otwartości niż rozmowa z mężem. Zdrowe Osierdzie rozumie różnice w takiej otwartości i pracuje tak, by człowiek zachowywał się odpowiednio do sytuacji. Zaburzenia w pracy tego Urzędnika mogą prowadzić do zbytniej otwartości, gdy do Serca dopuszczane jest wszystko (wtedy bardzo łatwo człowieka zranić), bądź do całkowitego zamknięcia, gdy nic do Serca się nie dostaje: ani ludzie, ani rozwiązania problemów, ani propozycje pracy. Teoretycznie jeśli Osierdzie jest zdrowe, nic nie może stać się Sercu. Jednak w praktyce są ludzie, którzy rodzą się z nierównowagą w Sercu.

 

Potrójny Ogrzewacz

Partnerem yang Osierdzia jest Potrójny Ogrzewacz, po chińsku san jiao. San oznacza liczbę trzy, reprezentuje zjednoczenie: trzy części mają pracować jako jedność. Jiao to gorący obszar  w ciele są trzy takie obszary, każdy z nich ma określone położenie i funkcję. Odpowiadają one za pobieranie pożywienia, wody i powietrza, ich transformację, oddzielenie pożytecznego od niepożytecznego, wchłanianie tego pierwszego i wydalanie drugiego. Górne Jiao znajduje się na wysokości klatki piersiowej i zawiera Serce, Osierdzie i Płuca. Środkowe Jiao leży na poziomie splotu słonecznego i zawiera Żołądek, Śledzionę, Wątrobę i Pęcherzyk Żółciowy. Dolne Jiao znajduje się na podbrzuszu i zawiera Jelito Cienkie, Jelito Grube, Pęcherz Moczowy i Nerki. Potrójny Ogrzewacz dba o odpowiednią temperaturę i zachowanie właściwych proporcji oraz odpowiada za zdolności adaptacyjne: ocenia jak zachowywać się w różnych sytuacjach. Dba również o nawadnianie organizmu i ruch płynów, wytwarza kanały i zarządza przejściami między nimi: otwiera je lub zamyka, decydując o wpuszczeniu bądź zatrzymaniu wody i płynów. Nierównowaga Ogrzewacza może doprowadzić do zaburzenia w wytwarzaniu obronnego Qi przez Płuca lub problemów z trawieniem w Żołądku. Oprócz tego Ogrzewacz kontroluje przemieszczanie yuan Qi(produkowanego przez jing) z Nerek do trzech gorących obszarów i meridianów. Ten organ jest nazywany urzędnikiem równowagi i harmonii, co oddaje jego kluczową rolę w procesach regulacji Qi, płynów, temperatury.